Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΥ ΜΥΡΟΦΥΛΛΟΥ




Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Μυρόφυλλο είναι χτισμένο σε μια περίοπτη θέση, σε ένα ύψωμα πάνω από τον ποταμό. Οι απαρχές της ιστορίας του – όσον αυτές τις μαρτυρούν ορισμένα στοιχεία ανάγονται στον 17ο αιώνα, χωρίς βέβαια να αποκλείεται αν γίνουν κάποτε συστηματικές έρευνες στον τόπο να μετατοπιστεί κάποια χρόνια πρωτύτερα.Πρόκειται για ένα τεράστιο συγκρότημα με τρεις εκκλησίες που περιβάλλονταν, για προφανείς λόγους, κάποτε, από ένα ισχυρό και ψηλό τείχος το οποίο σήμερα έχει γίνει ερείπια. Ερείπια είναι πάλι και τα κατά την παράδοση 365 κελιά του καθώς και οι αποθήκες και οι άλλοι χώροι του. Αν δεν είχαν μάλιστα πριν από 20 χρόνια, παρέμβει οι Μυροφυλλίτες οι οποίοι διακρίνονται για τη φιλοπατρία τους και το θρησκευτικό τους φρόνημα, ακόμα και το καθολικό του μοναστηριού θα ήταν ένας σωρός πέτρες. Έτσι κατάφεραν και επισκεύασαν τους χώρους που βρίσκονται πάνω από τη μεγάλη πύλη και κατά κάποιο τρόπο μπορούν να φιλοξενήσουν όχι μόνο μοναχούς αν υπάρξει περίπτωση επάνδρωσής του, αλλά και επισκέπτες. Στην αρχή, πολλές φορές ήταν που φιλοξένησε επισκέπτες, αλλά οι συχνές επισκέψεις αρχαιοκαπήλων καθώς και άλλων βέβηλων – μη εξαιρουμένων των κυνηγών θησαυρών και ντενεκέδων με λίρες από το αντάρτικο, έχουν υποχρεώσει τους Μυροφυλλίτες να είναι προσεκτικοί με τους αγνώστους και δεν γίνεται καμιά επίσκεψη στο μοναστήρι, αν δεν είναι μαζί τους και κάποιος ντόπιος και αυτός συνήθως είναι ο επίτροπος Χρήστος Καρακίτσιος ο οποίος μάλιστα έχει γεννηθεί σε ένα σπίτι δίπλα από το μοναστήρι ή αν ευκαιρεί, ο πρόεδρος της Κοινότητας Μυροφύλλου, Γιώργος Ράπτης. Περιττό να πούμε, ότι όχι μόνο για όλους τους Μυροφυλλίτες, αλλά και για τους κατοίκους των διπλανών χωριών, Μεσούντα, Γκορλφάρι, Τετράκωμο, Κάψαλα, Πολυνέρι καθώς και για πολλούς από τα χωριά της Άρτας, αποτελεί όχι μόνο το κορυφαίο ίδρυμα της πίστης τους, αλλά και τον μεγάλο πολιτιστικό θησαυρό της περιοχής του μέσου ρου του Αχελώου. Γι’ αυτό και όταν απειλήθηκε με κατάκλυση εξαιτίας του μεγάλου φράγματος που θα κατασκευάζονταν για την εκτροπή των νερών του Αχελώο προς τη Θεσσαλία, πάνδημες ήταν οι κινητοποιήσεις και οι διαμαρτυρίες. Προς το παρών, με κάποιες ρυθμίσεις που έγιναν σχετικά με το μέγεθος των έργων και κατόπιν πιο προσεκτικών παρεμβάσεων, ο κίνδυνος περιορίστηκε. Από τις εκκλησίες του μοναστηριού, αρχαιότερη θεωρείται η εκκλησία της Παναγίας, η οποία χρονολογείται περί τις αρχές του 16ου αιώνα και η οποία έχει ενδιαφέρουσα αγιογράφηση. Στην πλάτη της κυριολεκτικά, έχει φορτωμένο το μικρό ναό των Αγίων Ταξιαρχών, με ενδιαφέρουσα κι αυτός αγιογράφηση αλλά χωρίς το σπουδαίο τέμπλο του, το οποίο αποκόλλησαν μια βροχερή νύχτα του Νοέμβρη του 1997 κάποιοι ιερόσυλοι και παρά τις προσπάθειες για την ανεύρεσή του, δεν βρέθηκε πουθενά. Αυτός είναι και ο λόγος όπως προαναφέρθηκε, που οι Μυροφυλλίτες κλείδωσαν το μοναστήρι και είναι επιφυλακτικοί πλέον με όλους τους επισκέπτες. Η πιο σημαντική και καλοδιατηρημένη εκκλησία του μοναστηριού είναι το καθολικό, αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο, κτίσμα του 18ου αιώνα η οποία είναι κατάγραφη με λαϊκότροπες αγιογραφίες και διακόσμηση εμπνεόμενη από τη φύση της περιοχής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ολόγλυφο τέμπλο, σκαλισμένο σε ξύλο ντόπιας καρυδιάς με εξαιρετικά λεπτές παραστάσεις και φυσικά, με σπουδαίες εικόνες. Εντυπωσιακή είναι επίσης η αγιογράφηση του νάρθηκα με προεξάρχουσα την παράσταση της κόλασης! Από εκεί, δεν απουσιάζουν βεβαίως οι παραστάσεις του φιλάργυρου μπακάλη και του κλέφτη μυλωνά, ενώ μεταξύ των αμαρτωλών περιλαμβάνεται ο Δαρείος, ο Άρειος και πολλές άλλες προσωπικότητες της μακράς ιστορίας των Ελλήνων. Δίπλα από την χαμηλή είσοδο της εκκλησίας, βρίσκεται ένας μικρός χώρος, το λεγόμενο Παλαβοκέλι, στο οποίο έκλειναν προς ίαση ή αποκλεισμό κάποτε όσους παρουσίαζαν ψυχικές διαταραχές και όχι μόνο. Το σκοτεινό Παλαβοκέλι, ευτυχώς σήμερα χρησιμοποιείται απλά ως αποθήκη.Στα κτίσματα του μοναστηριού περιλαμβάνονταν κάποτε τα 365 κελιά, ο αριθμός των οποίων φανέρωνε και την ιδιαιτερότητά του καθώς και πλήθος αποθηκευτικών χώρων. Στους χρόνους που κτίστηκε, ο ρόλος του φαίνεται πως ήταν περισσότερο για την εκπαίδευση, διαμονή και καταφυγή των επαναστατημένων Ελλήνων και λιγότερο για λατρευτικούς σκοπούς. Λέγεται, χωρίς όμως να είναι εξακριβωμένο πως αυτό ενισχύθηκε με χρήματα της Φιλικής Εταιρείας, γεγονός όμως είναι ότι στους χώρους του φιλοξενήθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά την περίοδο της Παλλιγεννεσίας οι αρματωμένοι του Νικολού Στουρνάρη και η οικογένειά του. Τελευταία μάλιστα φορά που κλήθηκε να παίξει το ρόλο του στρατοπέδου ήταν κατά την περίοδο της Αντίστασης, όταν εκεί έμειναν τμήματα του ΕΛΑΣ και όλοι του οι χώροι, ζωντάνεψαν πάλι. Από τότε και πέρα, το μοναστήρι σχεδόν εγκαταλείφθηκε, ενώ ο φοβερός σεισμός του 1967 που συντάραξε όλες τις περιοχές που βρίσκονται δίπλα από τον Αχελώο, σώριασε ότι είχε απομείνει όρθιο από τα τείχη. Μόνο οι εκκλησίες γλίτωσαν από εκείνη τη φοβερή στιγμή που ταρακούνησε την Πίνδο. Πέρα όμως το χαρακτήρα του μοναστηριού, ως στρατόπεδο σημαντική ήταν η προσφορά του στους κατοίκους της περιοχής καθώς και στους περαστικούς που έβρισκαν, όσο είχε μοναχούς, σε αυτό στέγη και τροφή. Επειδή μάλιστα διέθετε μεγάλη περιουσία, και στο χωριό και στην Άρτα, είχε τη δυνατότητα να υποστηρίζει τους φτωχούς της περιοχής. Η μεγάλη περιουσία του διαλύθηκε από κακούς χειρισμούς και τα γόνιμα χωράφια που είχε δίπλα από τον Αχελώο είναι πλέον χέρσα. Μπορεί όμως το μοναστήρι να διαλύθηκε, αλλά η εκτίμηση που έχουν σε αυτό οι Μυροφυλλίτες και οι κάτοικοι όλης της περιοχής είναι εντυπωσιακή και δικαίως το θεωρούν ως το σπουδαιότερο θρησκευτικό και ιστορικό μνημείο της Πίνδου. Γεγονός που αποτυπώνεται κάθε χρονιά στο μεγάλο πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου. Κείμενο και φωτογραφίες δημοσιεύτηκαν πέρσι τον Απρίλιο στο ένθετο περιοδικό του Έθνους "EXPLORE NATURE". Το ανέβασα τώρα γιατί αυτά τα κείμενα των ενθέτων οι εφημερίδες δεν τα ανεβάζουν στο δίκτυο κι έτσι δεν μπορείτε να τα βρείτε πουθενά να τα διαβάσετε ή να βρείτε πληροφορίες.
Το καθολικό του Μοναστηριού είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου η οποία διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση.

Ευχαριστούμε το φίλο μας Ηλία Προβόπουλο, δημοσιογράφο – ερευνητή της Ελληνικής υπαίθρου, για την παραχώρηση του θέματος στο blogs.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ τα σχόλια να γίνονται μόνον επώνυμα!